Kerkime sociale rreth xhelozise
Kerkimet rreth temes se xhelozike kane pasur nevoje studimin e rolit te xhelozise ne shoqeri dhe te marredhenieve te anetareve te ketyre. Ralph B. Hupka thote qe asnje shoqeri nuk mund te evitoje kercenimin atehere kur konfruntohet me xhelozine. Modelet sociale te individit ndryshojne vetem castet kur xhelozia shfaqet. Autori shton faktin se emocionet dhe reagimet emocionale, por dhe menyra se si funksjonin nje qenie njerezore eshte bere pjese e mjedisit shoqeror. Perpara se xhelozia te jete e stimuluar, duhet te mesosh vleren e nje marredhenie romantike, arsyet per xhelozi, objektivat e xhelozise dhe evenimentet te cilat e shkaktojne.
Xhelozia mesohet me te vertete?
O'Neill shpjegon, gjithashtu, faktin se xhelozia eshte ne radh te pare nje pergjigje e mesuar nga nje shoqeri me vete. Ne qofte se xhelozia eshte shume e rralle ne disa kultura, sic ndodh ne eskimoshet dhe eshte rrall e takuar ne tribun Toda ne Indi, ne kohe qe eshte nje fenomen gjeneral ne vende te tjera, mund te themi qe xhelozia nuk eshte nje pergjigje komportamentale e mesuar.
Xhelozia eshte e lidhur me zakonet seksuale
Si nje ceshtje interesante, rregulloa te ndryshme ne lidhje me ndjenjat e xhelozise dhe me zakonet seksuale te ndryshme te mjediseve kulturore te ndryshme jane te pershkruara me poshte. Xhelozia eshte e lidhur me zakonet seksuale te nje kulture dhe si kerkimet me te shumta te lidhura me keto zakone nuk diskutojne rreth emocioneve, xhelozi ne vecanti, eshte pak a shume e pamundur qe te thuash se cfare situatash perfshin xhelozia dhe kur zakonet dhe traditat te nje vendi jane te marra ne konsiderate, thote Lutz dhe White.
Kuptimi i xhelozise
-Per njerezit Shona nga Zimbabwe, xhelozia parandalon vdekjen e femijeve.
-Tribuja Toda ne Indi: nje person i martuar mund te kete nje dashnor, gje e cila nuk provokon xhelozi, por ne qofte se femra ka nje marredhenie me nje mashkull jashte tribuse se saj, kjo gje perben arsye per xhelozi te eger.
- Spanjollet nga Andaluzia besojne se xhelozia mban nderin e nje mashkulli ne syte e komunitetit (Pitt-Rivers).
- Ne tribune Yanomama eshte me e rendesishme per nje mashkull qe te ofroje dhurata dhe te tregoje mirepritje dashnorit te gruas sesa te jete i shqetesuar per tradhetine e saj.
- Tribuja Bakongo nga Afrika ka nje rregull i cili thote qe nje mashkull duhet te paguaje "qera per perdorimin e prones/gruas" burrit. Ne qofte se nuk mund te paguaje, duhet te punoje per burrin. Qeraja varet nga kohezgjatja e marredhenies dhe nga vlera e gruas, e vedosur nga burri.
- Anetaret e tribuse Yao ne Afrike konsiderojne se pabesija e burrit perpara ose gjat shtatzanise mund te sjell probleme per femijen ose te emen.
- Dy cifte nga tribuja Ammassalik ne Groenlande mund te bejne skimb parteneresh ne rastin kur bien dakord. Eshte e rendesishme realizimi i ritualit te "fikjes se dritave". Nje mashkull mund ti lejoje ne cdo moment nje mashkulli tjeter te beje seks me gruan e tij, por vetem pasi ka fikur te gjitha dritat ne shtepi.
Pertej roleve te ndryshme te xhelozise ne nje shoqeri (per shembull, mbajtja e femijeve ne jete, nderi i meshkujve) shembulljt e mesiperm tregojne gjithashtu, nje sjellje tjeter rreth marredhenieve seksuale.
Xhelozia eshte, si rrjedhoje, me e forte ne shoqerite te cilat bazohen ne nje forme monograme te marteses. K.Davis hecen me teper dhe thote qe individet jane te inkurajuar nga shoqeria te reaksionojne ndaj pabesise se partnerit me dhume dhe me denim, sepse ne kete menyre ruhet martesa.
No comments:
Post a Comment